Sinds een tijdje kriebelt het: wat als je jouw levensverhaal eens op papier zou zetten? Je hebt genoeg meegemaakt om over te vertellen. Alles eens goed op een rijtje zetten zou fijn zijn. Maar… dat is wel een hele klus. Je moet een goede aanpak hebben. Emoties zullen opspelen. Waarom zou je eigenlijk al die moeite doen? In dit blog laat ik je zien waarom het schrijven van je levensverhaal een geweldig goed idee is.
Om zeker te weten dat we niet langs elkaar heen praten, eerst even dit: onder een levensverhaal versta ik het verhaal van wie jij bent en hoe jij zo geworden bent. En dus niet: een verslag van alles wat er in jouw leven gebeurd is. Het is belangrijk om deze visie op het levensverhaal in je achterhoofd te houden als je verder leest.
Terug naar die vraag: waarom je levensverhaal schrijven? Zomaar een greep uit de argumenten die ik vaak hoor:
- Ik wil orde aanbrengen in de chaos van herinneringen
- Ik wil iets doorgeven aan mijn kinderen en kleinkinderen
- De mooie mensen en momenten uit mijn leven mogen niet vergeten worden
- Ik vind het leuk om straks een echt boek in handen te houden dat ik helemaal zelf geschreven heb
Al deze dingen zijn prachtig. En ze vloeien inderdaad voort uit het schrijven van je levensverhaal. Er was een tijd dat ook ik dacht dat dit wel zo’n beetje de belangrijkste redenen waren om je levensverhaal op papier te zetten. Maar inmiddels denk ik daar anders over. Vandaag zie ik bovenstaand rijtje als bonussen bij de echte opbrengst van het schrijven. Ik geloof dat er maar één echte reden is waarom je jouw levensverhaal moet willen schrijven. En die is: omdat je een beweging wil maken.
Een beweging? Ik kan me voorstellen dat je dit vaag vindt klinken. Daarom ga ik je gauw vertellen wat ik bedoel. Ik doe dat aan de hand van 4 woorden. Deze woorden drukken samen de beweging uit die je maakt als je jouw levensverhaal op papier zet.
1. Bekijken
Als je wil vertellen wie je bent en wat jou gevormd heeft, dan is het belangrijk eerst goed te kijken. Met goed kijken bedoel ik niet: terugkijken en al je herinneringen op een rijtje zetten. Ik heb expres voor het woord ‘bekijken’ gekozen, want dat is wat je doet als je bv. in een museum loopt en een kunstvoorwerp van alle kanten bekijkt. Of als je in de tuin loopt en een prachtige bloem eens van dichtbij bekijkt.
Echt bekijken is niet ‘o kijk, een bloem’, maar ‘wat zie ik allemaal aan deze bloem?’ Je neemt de kleur in je op, je bekijkt de vorm van de blaadjes, je ruikt even aan de bloem, je vergelijkt de grootte met die van andere bloemen, enz. Met andere woorden: je kijkt heel aandachtig.
Trek je dit door naar je herinneringen, dan is echt bekijken niet ‘toen gebeurde er dit en toen dat’, maar: waarom ging dit eigenlijk zo? Hoe reageerde ik daarop? Wat zie ik daar en daar nog van terug vandaag de dag? Wat zegt deze gebeurtenis over mij? enz.
Als je goed naar jouw herinneringen kijkt en de moeite neemt om je herinneringen op verschillende manieren uit te diepen, dan ga je veel meer zien.
2. Beschrijven
Als je op papier zet wat je hebt gezien, dan gebeurt er iets wonderlijks. Doordat je woorden geeft aan wat er is gebeurd en aan hoe dat voor jou was, krijg je overzicht. Er komt orde in de chaos. Je voelt een bepaalde opluchting: je hebt een uitlaatklep gevonden in het schrijven, het voelt alsof je het aan iemand hebt verteld.
Het is ook een heel leuke ervaring: het is mooi om te zoeken naar woorden die het beste uitdrukken wat je wil vertellen. Het is een uitdaging om grappige situaties zo op te schrijven dat je erom moet lachen. Om het verdriet dat je van binnen voelt zo te beschrijven dat er recht aan gedaan wordt. Als je goed bekijkt en afweegt wat je op papier wil zetten, als je daarover schrijft met aandacht, dan brengt je dat als vanzelf naar dat derde woord:
3. Begrijpen
Het allermooiste effect van bekijken en beschrijven is begrijpen. Kijk je met aandacht terug en beschrijf je vervolgens wat je hebt gezien, dan vallen er stukjes op z’n plek. Dan ga je ineens begrijpen waarom de dingen liepen zoals ze gelopen zijn. Waarom jij doet zoals je doet. Hoe het komt dat je op bepaalde mensen of situaties zo reageert. Je krijgt inzicht in jezelf, je gaat begrijpen wie je bent en hoe je zo geworden bent.
Zoals Marjolijn (deelnemer aan de cursus levensverhaal schrijven) het verwoordde:
Ik heb inzicht gekregen in de patronen in mijn leven, inzicht in hoe ik reageer op situaties en personen. Doordat ik die inzichten heb gekregen ben ik me nu veel meer bewust van mijn reactie in verschillende situaties.
Na deze stap van begrijpen, loopt de beweging van het schrijven uit op de allermooiste stap:
4. Beheersen
Als jij begrijpt wie je bent en hoe je zo geworden bent, als jij inzicht hebt in de patronen in je leven, in de reden waarom je op een bepaalde manier reageert in bepaalde situaties, dan krijg je grip. Begrijpen, daar zit het woord ‘grip’ in. Je weet waar je mee bezig bent en dat betekent dat je kunt sturen. Je kunt patronen die je niet helpen, doorbreken. Je kunt stoppen met je steeds aan te passen en gaan worden wie je echt bent.
Ik laat nog een keer Marjolijn aan het woord:
Door de inzichten die ik heb opgedaan tijdens het schrijven, heb ik grip gekregen: ik kan anders reageren en daarmee vervelende situaties vermijden of ombuigen. Je kunt dit soort inzichten ook krijgen door er bv. over te lezen, maar nu ik ze al schrijvend heb gekregen zijn ze echt een deel van mezelf geworden en vergeet ik ze niet meer.
Dit is de echte opbrengst van het schrijven van je levensverhaal. Dit is wat mij betreft de eigenlijke reden waarom je jouw verhaal zou moeten schrijven. Je maakt de beweging van bekijken naar beheersen. Die beweging levert je zoveel moois op voor het leven van elke dag! Kijk maar:
- Je krijgt rust in je hoofd
- Je bent blij met wie je bent
- Je hebt grip op je gedachten en gedrag
- Je hebt inzichten opgedaan waar je van uit kunt delen
- Je weet hoe deze schrijfbeweging werkt en je kunt hem dus herhalen om weer nieuwe inzichten op te doen en opnieuw grip te krijgen
Dit is wat ik je zo gun, dat je gaat ontdekken hoe deze beweging voor jou werkt! Hoe hij blokkades uit het verleden opruimt en jouw dagelijks leven rijker maakt. Ik noemde het al aan het begin van dit blog: ik geloof dat het schrijven van je levensverhaal een geweldig goed idee is. Nu weet je waarom…
Dankjewel Eunice voor dit blog.
Het helpt me om wat ik tot nu toe op papier heb staan
nogmaals met een “vernieuwde blik” te lezen.
In het herlezen met name nu me meer te focussen op:
waarom ging dit eigenlijk zo?
Hoe reageerde ik daarop?
Wat zie ik daar en daar nog van terug vandaag de dag?
Wat zegt deze gebeurtenis over mij? enz.
Het schrijfproces is voor mij een boeiende reis.
Ik herken wat de Romeinse schrijver Martialis ( 40-104 n.Chr.) schreef:
“Wie van zijn herinneringen kan genieten, leeft tweemaal”.
Dat is mooi om te horen, Chris! Ja, het schrijven is echt een reis, dat herken ik helemaal. En we zijn daarbij in goed gezelschap van Martialis, ook één van mijn favoriete uitspraken!