Zeven jaar geleden veranderde het leven van Sabine Eijsenring volledig. Haar man kreeg te horen dat hij alvleesklierkanker had, in een vergevorderd stadium. Zestien dagen na dit slechtnieuwsgesprek overleed hij.
Nu, zeven jaar later, is Sabines boek Weg verschenen. Een boek over rouwen, over loslaten en vasthouden. Ik mocht Sabine interviewen over haar boek. Haar verhaal, haar ervaringen en tips deel ik heel graag met je, ter inspiratie bij het schrijven over je leven.
Wij waren heel bijzonder samen. We waren niet zomaar samen, wij waren voor elkaar bestemd. Als Sabine over haar man vertelt gaan haar ogen glimmen. Het is meer dan duidelijk dat ze terugkijkt op een prachtig huwelijk, op een samenzijn met iemand die heel goed bij haar paste.
Op een bepaalde manier is haar boek dan ook een eerbetoon aan haar man. Maar dat is niet het enige wat over haar boek gezegd kan worden.
Waar gaat jouw boek over?
Mijn boek gaat over rouwen. Of eigenlijk gaat het over hoe je kan loslaten en vasthouden. Ik heb mijn man moeten loslaten, hij heeft het leven moeten loslaten. Twee totaal verschillende dingen, maar allebei is het loslaten. Tegelijk gaat het over vasthouden: ik ben mede door mijn man geworden wie ik ben, dat houd ik altijd vast. Daarnaast ben ik tot het inzicht gekomen dat het de ultieme vorm van liefde is als je iemand kunt loslaten. Als iemand echt helemaal zichzelf mag zijn en mag gaan waar het voor hem/haar goed is, dat is echte liefde.
Waarom heb je dit boek geschreven?
Ik ben van nature al een schrijver. Ik heb altijd al geschreven en ik was gewend een dagboek bij te houden. Toen we het slechte nieuws kregen ging ik hier uiteraard gewoon mee door. Schrijven is een innerlijke drang voor mij en een manier om te verwerken, om mijn gedachten te ordenen. Maar al schrijvend kwam op een gegeven moment de gedachte: hier kunnen meer mensen iets aan hebben, laat ik er een boek van maken.
Wat was dan precies dat moment? Wanneer weet je: dit is voor meer mensen interessant?
Ik had mijn eigen manier van rouwen, van omgaan met de dood. Daar kreeg ik vanuit mijn omgeving regelmatig opmerkingen over: ‘hoe jij omgaat met rouw, daar zou je eigenlijk iets mee moeten doen’. En toen dacht ik: ik ben toch al aan het schrijven, ik kan er net zo goed een boek van maken.
Mijn boek is uiteindelijk geschreven voor rouwenden en de mensen daaromheen. Naast het verhaal dat ik vertel, heb ik ook verschillende oefeningen in het boek verwerkt die je kunnen helpen in het rouwproces.
Voor jou is schrijven iets heel natuurlijks, iets dat je altijd al deed en nog doet. Wat kun je tegen mensen zeggen die dit nog niet doen, welke meerwaarde heeft schrijven?
Schrijven ordent je gedachten en gevoelens. Als je de gedachten die je in je hoofd hebt zitten opschrijft, ga je er anders naar kijken.
Maar schrijven is niet alleen maar leuk. Jouw boek gaat over iets wat je liever niet had meegemaakt…
Nee, zeker niet. Ik heb dan ook heel wat afgejankt tijdens het schrijven. En ook bij het herschrijven en redigeren. Soms moest ik een passage een paar keer opnieuw bekijken of schrijven. Dan dacht ik: dat wil ik niet, ik wil dat niet nog eens lezen, er weer doorheen gaan. En toch was het goed om te doen.
Waarom is dat goed? Wat levert het je op als je dat doet?
De enige manier om met moeilijke dingen om te gaan is er dwars doorheen gaan. Het verdriet en de pijn toe te laten, er niet voor weg te lopen. Als je dat doet ervaar je uiteindelijk rust, geluk, vrijheid. Je wordt steeds meer jezelf.
Leg dat laatste eens uit?
Ik ben ervan overtuigd dat je op de wereld gekomen bent om steeds meer jezelf te worden. Alles wat je meemaakt draagt daaraan bij. Vergelijk het met een ui: iedere keer dat je iets meemaakt wordt er een schilletje vanaf gepeld, totdat de kern over blijft. Dat is wie jij bent. Het schrijven is te vergelijken met het afpellen van zo’n schil, het helpt je om door de pijn te gaan en steeds meer te ontdekken wie jij bent.
Is dat waar schrijven over je leven over gaat, wie ben ik?
Ja! Wie ben ik, hoe ben ik zo geworden en wil ik die iemand zijn?
In hoeverre gaat jouw boek dan over wie jij bent?
Mijn boek gaat helemaal over mij en helemaal over mijn man en helemaal over ons samen. Wie ik ben kan ik niet los zien van hem, ik ben geworden wie ik ben mede dankzij hem. Ik ben ook geworden wie ik ben door zijn overlijden. Rouwen is niet leuk, maar door dit mee te maken ben ik wel sterker geworden. Zo kijk ik ook naar andere dingen die in mijn leven gebeurd zijn: sommige dingen waren niet leuk, maar ze hebben me wel gemaakt tot wie ik nu ben.
Jouw boek beschrijft één heel ingrijpende gebeurtenis in jouw leven. In hoeverre komt ook de rest van jouw leven terug in je boek?
Toen ik ging schrijven heb ik overwogen of ik mijn hele levensverhaal zou opschrijven. Maar al snel ben ik daarvan afgestapt: dit boek gaat echt over rouwen en doorgaan. Alles wat past bij dit thema heeft een plek gekregen in dit boek en al het andere niet. Dus sommige dingen uit mijn leven komen terug in het boek, omdat ze functioneel zijn. Andere dingen heb ik laten liggen, die zijn voor een ander boek
Veel mensen die hun (levens)verhaal op papier willen zetten vinden het erg moeilijk om keuzes te maken. Om te bepalen wat wel en niet in het verhaal thuis hoort. Hoe heb jij dat gedaan?
Het scheelt dat ik een theaterachtergrond heb. Ik heb geleerd de kern van een verhaal in één zin te vatten en te kijken naar een begin, midden en eind. Ik hou ook erg van simpel en helder.
Probeer als je schrijft het onderwerp waar het over gaat in één zin samen te vatten. Dat helpt je enorm bij het kiezen van wat je wel en niet in je verhaal zet. Past dit onderwerp bij die ene zin? Dan mag het erin, anders niet.
Eerst had ik ook een andere opzet voor mijn verhaal. Ik had een vorm bedacht waarin ik mijn verhaal wilde gieten. Maar tijdens het schrijven merkte ik dat het niet werkte. Dat de logica weg was en ik mijn gevoelens niet goed kon verwerken. De vorm was te bedacht besefte ik. Toen heb ik de boel helemaal omgegooid en er een heel eenvoudige opzet van gemaakt: elk hoofdstuk heeft een eigen (rouw)thema. Dat werkte wel.
Toen het echt een boek ging worden heb ik bij elk hoofdstuk (en bij het hele boek) gebruik gemaakt van een woordspin en soms ook een mindmap. Daardoor kon ik heel duidelijk zien wat wel/niet belangrijk was bij dat hoofdstuk; het maakte voor mij steeds duidelijk of ik bij het thema van het hoofdstuk bleef. Wat er niet bij hoorde gooide ik eruit.
Mijn boek is uiteindelijk 118 bladzijden geworden omdat ik er veel uit gehaald heb. Hou het simpel, dat is echt mijn advies.
Wanneer moet iemand gaan schrijven?
Als je de behoefte hebt om iets met je verhaal te willen, dan moet je gaan schrijven. Dus als je iets door wil geven aan je kinderen of je omgeving. Als er een drang is om iets met je verhaal te doen.
Moet je dan altijd voor publiek schrijven? Kun je niet gewoon voor jezelf schrijven?
Natuurlijk kun je wel voor jezelf schrijven, maar dan hoeft het geen boek te worden. Voor jezelf schrijven kan altijd. Geef jezelf dan ook toestemming om fouten te maken, om het weg te gooien als je het niks vindt. Heb lol in wat je doet, dat is erg belangrijk. Dan pas heeft schrijven een meerwaarde, anders kun je het beter niet doen
Hoe is jouw boek uiteindelijk tot stand gekomen, na het schrijven dus?
Ik heb alles zelf gedaan. Geschreven, herschreven, de foto’s gemaakt, de voorkant ontworpen. Pas toen het bijna klaar was ben ik gaan kijken naar mogelijkheden om het uit te geven. Zo kwam ik bij Boekscout terecht. Daar heb ik mijn manuscript heen gestuurd en toen werd ik uitgenodigd voor een gesprek.
In de allerlaatste fase kwam er iemand bij die mijn boek geredigeerd heeft.
Boekscout heeft mails gestuurd over de publicatie van mijn boek naar een aantal adressen die ik opgegeven heb en gezorgd dat mijn boek is opgenomen in het assortiment van bol.com.
Ik kan me voorstellen dat je na het lezen van dit interview nieuwsgierig geworden bent naar Sabines boek! Daarom hier de link naar haar boek op bol.com, waar het te bestellen is voor €18,50.
Sabine: heel erg bedankt voor je openhartigheid en je inspirerende verhaal!!
