Eigenlijk was ze van plan de levensverhalen van anderen op te schrijven, maar Google besliste anders. Gelukkig maar, want anders was dit interview er nooit geweest… Nu mocht ik Marjolijn, deelneemster aan de cursus Jouw levensverhaal in 5 thema’s, het hemd van het lijf vragen over wat schrijven voor haar betekent. Ik hoop dat haar verhaal jou net zo inspireert als het mij doet!
Welke rol speelde schrijven in jouw leven voordat je jouw levensverhaal op papier ging zetten?
Vroeger, toen ik een jaar of 10 was, schreef ik verhaaltjes in een soort dagboek. Het was geen echt dagboek, maar meer verzonnen verhalen met een meisje als hoofdpersoon. Toen ik wat ouder werd begon ik deze verhaaltjes kinderachtig te vinden en toen heb ik ze, hup, uit het schrift gescheurd en weggegooid!
En daarna heb ik eigenlijk nooit meer geschreven…
Maar hoe kwam je er dan bij om je levensverhaal op papier te zetten?
Dat begon eigenlijk al heel wat jaren terug. Toen vertelde een vriendin mij over haar dementerende moeder in het verpleeghuis. Ze had voor haar moeder een levensboek laten maken, met allerlei feitjes uit haar leven. Zo was het voor het zorgpersoneel makkelijker om met haar moeder in gesprek te komen.
Ik vond dat prachtig en ging me er wat in verdiepen. Het bracht me op het idee om voor de 90e verjaardag van mijn eigen moeder ook zoiets te maken. Een boek met foto’s en herinneringen, niet alleen over de feiten, maar ook over de beleving van mijn moeder. Gelukkig was mijn moeder niet aan het dementeren, dus kon ik haar van alles vragen. Dat leverde prachtige gesprekken op, mijn moeder vond het geweldig om haar herinneringen met me te delen!
Uiteindelijk heb ik van die gesprekken een mooi document gemaakt met foto’s en verhalen. En toen had ik de smaak te pakken… Het leek me erg mooi om zoiets voor meer mensen te maken. Dus ging ik op internet op zoek naar mogelijkheden hiervoor. Zo kwam ik op jouw site terecht. Bij jou draait het natuurlijk om het schrijven van je eigen levensverhaal, dus dat was niet helemaal wat ik zocht. Maar na een mailwisseling met jou realiseerde ik me dat het misschien niet zo’n gek idee was om eerst mijn eigen verhaal op papier te zetten. Op die manier zou ik van binnenuit kunnen ervaren hoe het is om zo’n proces te doorlopen. Dus heb ik me ingeschreven voor de cursus.
Toen begon je aan je eigen schrijftraject. Verliep dat zoals je verwacht had of liep je tegen bepaalde dingen aan?
Nou, waar ik echt tegenaan liep was het selecteren. Ik kan lappen tekst schrijven en eindeloos door typen. Er borrelen ook steeds nieuwe herinneringen op en ik heb er veel lol in om die vast te leggen.
Maar je kunt niet alles opschrijven, dan wordt het veel te warrig en uitgebreid allemaal. Dus ik begreep goed dat ik moest selecteren, maar dat vond ik wel lastig.
Wat ik ook lastig vond was om te bepalen welke personen uit mijn leven ik wel en niet zou opnemen in mijn verhaal. Wie heeft mij op welke manier beïnvloed en wat ga ik daarvan opschrijven?
Ik had de werkboeken echt nodig om steeds weer terug te gaan naar de kern: wie ben ik en wat heeft mij gevormd? En om dan op basis daarvan te selecteren wat ik wel en niet in mijn verhaal zou opnemen.
Wat bracht het schrijven van je levensverhaal jou?
Inzicht in de patronen in mijn leven, inzicht in hoe ik reageer op situaties en personen. Dat is echt het belangrijkste en dat is ook de meerwaarde voor het dagelijks leven: doordat ik die inzichten heb gekregen ben ik me nu veel meer bewust van mijn reactie in verschillende situaties.
Daardoor heb ik er grip op gekregen: ik kan anders reageren en daarmee vervelende situaties vermijden of ombuigen. Je kunt dit soort inzichten ook krijgen door er bv. over te lezen, maar nu ik ze al schrijvend heb gekregen zijn ze echt een deel van mezelf geworden en vergeet ik ze niet meer.
Voor mij is het eigenlijk helemaal niet belangrijk meer of ik van mijn verhaal ook een boek ga maken, de waarde zit hem echt in het schrijf-/denkproces.
Heb je al reacties gekregen op jouw verhaal?
Nee, want ik ben nog niet klaar met mijn verhaal en ik heb het dus ook nog niet aan anderen laten lezen. Dat ga ik wel doen, want ik schrijf het voor mijn dochters. Eén van hen heeft me van tevoren ook vragen gesteld over dingen die ze wilde weten en die dus ergens een plekje in het verhaal moeten krijgen.
Ik probeer tijdens het schrijven wel rekening te houden met mijn dochters: dan leg ik bv. wat dingen uit die zij niet kennen, zoiets als een kolenhok of een kolenkit is voor hun natuurlijk totaal onbekend. Of het feit dat je naar een telefooncel moest om te kunnen bellen, eerst kleingeld bij elkaar schrapen en dan op de fiets voor een telefoontje, dat is niet meer voor te stellen.
Zo is het voor hun ook bijzonder dat ik vroeger gewoon vier weken onbereikbaar was toen ik op vakantie door Peru trok. Ik schreef wel brieven, maar voordat die een keer aankwamen…Wat dat betreft is er zo ontzettend veel veranderd in de loop van de tijd, ik vind het leuk om die sfeer van toen neer te zetten en daarvan iets door te geven aan mijn dochters.
Zou je andere mensen aanraden hun verhaal op papier te zetten?
Ja, maar dan moeten ze wel bereid zijn tot zelfreflectie. Of nou ja, je kunt natuurlijk ook op andere manieren je verhaal vastleggen en veel meer kijken naar de feitjes of wat meer oppervlakkige herinneringen. Natuurlijk gaat het ook over het vastleggen van je herinneringen. Maar ik vind het echt een meerwaarde hebben als uit je verhaal blijkt wie je bent en wat jou gevormd heeft en daarvoor is het wel nodig te reflecteren op eigen gedrag.
Welke tips heb je voor mensen die bezig zijn met hun levensverhaal?
Blijf bij jezelf. Vul niet te gauw voor een ander in hoe hij of zij iets heeft bedoeld of bedacht, want dat weet je uiteindelijk niet. Dus kijk bij het schrijven vooral naar jezelf: hoe heb ik het beleefd en hoe was het voor mij?
Wat ook belangrijk is: leg je verhaal regelmatig weg. En dan niet gewoon even, maar echt wat langere tijd, zodat je er helemaal van loskomt. Als je het er dan weer bij pakt zie je meteen welke stukjes eruit kunnen of waar je zinnen wil veranderen.
En ik zou mensen willen aanraden om bij twijfel of onzekerheid contact te zoeken met iemand die advies kan geven. Zelf heb ik veel gehad aan de cursus en de vragenuurtjes bij de cursus. En ook jouw wekelijkse blogs vind ik fijn. Maar juist ook de gedachte dat er op de achtergrond iemand ondersteunend aanwezig was, dat iemand als het ware met je meeloopt, was heel fijn. Dat geeft een gevoel van er niet alleen voor staan.
Marjolijn, dank je wel voor dit mooie gesprek en natuurlijk heel veel succes met het verder schrijven aan je verhaal!
Wat een leuk interview! Ik raak er weer helemaal door geïnspireerd. Bedankt Marjolijn en natuurlijk Eunice!
Wat goed om te horen, Marga! Veel schrijfplezier gewenst!